NGUYỄN ĐỨC MẬU

Tiểu sử

Nguyễn Đức Mậu (sinh năm 1948) là một nhà thơ, nhà văn quân đội. Ông từng nhận được Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001; Giải thưởng văn học Asean năm 2001. Ông sinh ngày 14 tháng 1 năm 1948 tại xã Nam Điền, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định. Ông nhập ngũ năm 1966, chiến đấu trong đội hình sư đoàn 312 ở chiến trường Lào. Sau chiến tranh ông làm biên tập viên, rồi đi học trường viết văn Nguyễn Du, khóa I, sau đó làm trưởng ban tại ban thơ tạp chí Văn nghệ Quân đội, phó chủ tịch hội đồng Thơ - Hội nhà văn Việt Nam. Trong sự nghiệp sáng tác của mình, ông thường sử dụng các bút danh Nguyễn Đức Mậu, Hương Hải Hưng, Hà Nam Ninh.

Hiện ông nghỉ hưu với quân hàm đại tá và sống cùng vợ con ở Hà Nội.\

Phong cách sáng tác
Viết về chiến tranh, thơ của Nguyễn Đức Mậu có những câu thơ như thực như hư, đầy ám ảnh.
Thơ của ông là ký ức về người lính, về đồng đội, về sự chờ đợi của người phụ nữ ở hậu phương trong những tháng năm trận mạc.
Giọng thơ của Nguyễn Đức Mậu chân chất, mộc mạc ở tình cảm mà tài hoa, thi sĩ ở cách biểu đạt.
Khi viết thơ về đồng đội, ông thường dùng những từ ngữ chỉ sự biết ơn, trân trọng và thương nhớ

Sự nghiệp sáng tác

· Nguyễn Đức Mậu thuộc lớp nhà thơ trưởng thành trong thời chống Mỹ. Với những sáng tác mang đậm dấu ấn riêng về chiến tranh với người lính và những kỷ niệm về quê hương một thời đánh giặc.

· Nguyễn Đức Mậu đã xác định được vị trí của mình trong lĩnh vực thơ ca, từ một người lính làm thơ trở thành một nhà thơ mặc áo người lính.

· Bên cạnh tấm lòng biết ơn đồng đội. Nguyễn Đức Mậu còn khắc họa hình ảnh chờ đợi, biểu tượng tấm lòng vàng đá của người phụ nữ Việt Nam.

· Ngoài thơ, Nguyễn Đức Mậu còn viết tiểu thuyết, truyện ngắn, truyện thơ thiếu nhi, lời bình phim.

Tác phẩm chính

Thơ và Trường ca

- Thơ người ra trận (in chung cùng Vương Trọng, 1971)

- Cây xanh đất lửa (1973)

- Áo trận (1973)

- Mưa trong rừng cháy (1976)

- Trường ca sư đoàn (Trường ca, 1977 - 1980)

- Trường ca Côn Đảo (Trường ca, 1978 - 1991)

- Người đi tìm chân trời (Chuyện thơ, 1982)

- Khi bé Hoa ra đời (In chung cùng Hữu Thỉnh, 1984)

- Hoa đỏ nguồn sông (1987)

- Từ hạ vào thu (1992)

- Bão và sau bão (1994)

- Cánh rừng nhiều đom đóm bay (1998)

- Bầy chim màu lá vàng (2004)

- Thơ lục bát (2007)

- Mở bàn tay gặp núi (trường ca, 2008)

- Từ trong lòng cuộc chiến (tuyển tập, 2010) 99 bài thơ

-Cha tôi

-Chợ quê

-Chuyện nhỏ trong rừng

Truyện ngắn, phê bình & tiểu thuyết

- Con đường rừng không quên (Truyện ngắn, 1984)

- Ở phía rừng Lào (Truyện vừa, 1984)

- Tướng và lính (Tiểu thuyết, 1990)

- Chí Phèo mất tích (Tiểu thuyết, 1993)

- Con đường nhiều tơ nhện giăng (Tập truyện ngắn, 2001)

- Niềm say mê ban đầu (Tiểu luận phê bình, 2010)

Thơ Nguyễn Đức Mậu rất hay.



“Hà Nội chiều nay nắng vừa đủ nắng

Gió cũng vừa đủ gió để rung cây

Mặt hồ rộng thực hư làn khói mỏng

Rượu bạn mời tôi uống cũng vừa say”

Những câu thơ vừa loang xa vừa chừng mực. Đó là thơ hay.

“Nơi tôi ở hoa đại rơi trắng đất

Có ai nhìn hoa nghĩ tóc bạc trên đầu

Cái hòm thư mới một lần sơn lại

Bác gác cổng già năm trước giờ đâu”

Nhà thơ Nguyễn Đức Mậu thấm thoắt đã bước vào U80 mà xem ra vẫn còn nặng nợ với thơ ca chữ nghĩa lắm. Lứa các ông dường như đều đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Những gì cần viết ra, nói ra thảy đều trân trọng được bày lên mặt giấy. Chỉ riêng với bài thơ Thời hoa đỏ thôi đã xứng đáng một cống hiến, một tài năng không thể lẫn vào đâu với nhân dân và Tổ quốc. Tổ quốc và nhân dân cần lao đã hy sinh vô bờ bến thực rất cần những câu thơ như trong Thời hoa đỏ. Vẻ đẹp của người lính trong Thời hoa đỏ đã như những hình ảnh đạt tầm biểu tượng của sự hy sinh:

Có người lính

Mùa thu ấy ra đi từ mái tranh nghèo

Có người lính

Mùa xuân ấy ra đi từ đó không về

Dòng tên anh khắc vào đá núi

Mây ngàn hóa bóng cây che

Chiều biên cương trắng trời sương núi

Mẹ già mỏi mắt nhìn theo

Việt Nam ơi! Việt Nam!

Núi cao như tình mẹ, bốn mùa tóc bạc nỗi thương con

Việt Nam ơi! Việt Nam!

Ngọn núi nơi anh ngã xuống

Rực cháy lên màu hoa đỏ phía rừng xa

Rực cháy lên màu hoa đỏ trước hoàng hôn.

Đó cũng là nỗi niềm của hương đại, hương sen.

Thành tựu nghệ thuật

Các giải thưởng

· Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001

· Giải thưởng văn học Asean năm 2001

· 03 giải hội nhà văn (1994, 1996, 1999)

· 03 giải bộ Quốc phòng (1989, 1994, 2004)

· Giải thưởng văn học nghệ thuật của UB toàn quốc liên hiệp VHNT Việt Nam năm 2004

· Giải thưởng cuộc vận động sáng tác "Vì mầm non XHCN" của Ủy ban thiếu niên nhi đồng TW năm 1980

· Bằng khen của hội đồng giải thưởng văn học sông Mê Kông năm 2012

· Bằng khen của Tổng cục chính trị trong cuộc vận động sáng tác tiểu thuyết, trường ca về đề tài chiến tranh cách mạng và lực lượng vũ trang nhân dân năm 2009

· Giải C cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ Quân đội năm 1981

· Giải Nhất cuộc thi thơ báo Văn Nghệ năm 1972-1973