NGUYỄN ĐÌNH THI

Tiểu sử

Nguyễn Đình Thi, một nhân vật tiêu biểu của nền văn học nghệ thuật Việt Nam hiện đại, sinh ngày 20 tháng 12 năm 1924 tại Lương Pra Bang, Lào, quê gốc ở Vũ Thạch, nay là phố Bà Triệu, phường Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm. , Hà Nội. Cha ông là công chức Sở Bưu chính Đông Dương từng làm việc tại Lào.

Năm 1940, ông tham gia Hội Văn hóa Cứu quốc Việt Nam, đến năm 1945, ông dự Đại hội Quốc dân Tân Trào và được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa I của Việt Nam. Sau Cách mạng tháng Tám, Nguyễn Đình Thi làm Tổng thư ký Hội Văn hóa cứu quốc Việt Nam. Ông thuộc thế hệ nghệ sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Ông viết các chuyên luận triết học, văn học, thơ ca, sáng tác nhạc và kịch, viết tiểu luận phê bình. Năm 1996, ông được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật Hạng Nhất.

Từ năm 1954, ông làm công tác quản lý văn học nghệ thuật và từ năm 1958 đến năm 1989, ông làm Tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam. Từ năm 1995, ông là Chủ tịch Ủy ban Toàn quốc Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam.

Nguyễn Đình Thi mất ngày 18 tháng 4 năm 2003 tại Hà Nội. Ông có một người con trai là nhà văn nổi tiếng Nguyễn Đình Chính.

Phong cách sáng tác

Thơ của Nguyễn Đình Thi giản dị, giàu tính triết lý nhưng cũng không kém phần lắng đọng: đó là tình yêu quê hương đất nước, sự tự hào về dân tộc.Trong rất nhiều danh hiệu của Nguyễn Đình Thi như nhà văn, nhà thơ, nhà lý luận, nhà văn hoá... thì người ta còn phải nhắc đến một danh hiệu cao quý khác, đó là nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi, dẫu ở địa hạt âm nhạc Nguyễn Đình Thi chỉ như một chàng lãng tử ghé qua đôi chút. Nhưng chỉ với đôi chút ấy thôi cũng đủ làm nên những kiệt tác bất hủ. Trong một đêm đầu năm 1947, lúc bắt đầu những ngày khói lửa ở Hà Nội, ông đã cho ra đời "Người Hà Nội" - kiệt tác âm nhạc vào hàng hay nhất và lớn nhất của âm nhạc Việt Nam thế kỷ qua. Điều kỳ lạ là kiệt tác ấy lại ra đời trong một điều kiện hết sức đặc biệt. Đó là một đêm ở ngoại thành, bên chiếc đàn piano cũ kỹ

trong nhà dân, Nguyễn Đình Thi đã làm rung lên những giai điệu bất diệt. Và "Người Hà Nội" đã ra đời.

Thơ là một trong những lĩnh vực mà Nguyễn Đình Thi tâm huyết nhất, ông dành cả một cuộc đời để tìm tòi, khám phá, đổi mới hướng đi và sáng tạo thơ ca của mình. Cũng nhờ có bản lĩnh thay đổi, sáng tạo mà những áng thơ của Nguyễn Đình Thi mang đậm phong cách cá nhân, đặc biệt, độc đáo và hiện đại.Với tình yêu đất nước nồng nàn mà thơ ca của Nguyễn Đình Thi luôn gắn liền với tình yêu quê hương đất nước, có thể kể đến: “Đất nước”, “Nhớ”, “Bài thơ Hắc Hải”, “Lá đỏ”. Đọc thơ của Nguyễn Đình Thi ta cảm nhận được những triết lý về sự sống, tình yêu, sự giản dị của những con người Việt Nam.

Cuộc đời sáng tác của Nguyễn Đình Thi gắn bó chặt chẽ với sự nghiệp hoạt động cách mạng. Ông có đóng góp rất lớn trong việc cổ vũ, động viên tinh thần chiến đấu của nhân dân ta qua các cuộc kháng chiến chống Mỹ và chống Pháp. Và trong văn xuôi, tiểu thuyết “Vỡ bờ” chính là tác phẩm tiêu biểu làm nên thành công của ông.

Tác phẩm

-Triết luận

· Triết học nhập môn (1942)

· Triết học Kant (1942)

· Triết học Nietzsche (1942)

· Triết học Einstein (1942)

· Triết học Descartes (1942)

· Siêu hình học (1942)

-Truyện, văn xuôi

· Xung kích (1951)

· Thu đông năm nào (1954)

· Bên bờ sông Thao (tập truyện ngắn, 1957)

· Cái Tết của mèo con (truyện thiếu nhi, 1961)

· Vào lửa (1966)

· Mặt trận trên cao (1967)

· Vỡ bờ (tập I năm 1962, tập II năm 1970)

· Trên sóng thời kỳ (tập bút ký, 1996)

· Tuyết (tập truyện ngắn, 2003)

-Tiểu luận

· Mấy vấn đề văn học (1956)

· Một số vấn đề đấu tranh tư tưởng trong văn nghệ hiện nay (1957)

· Công việc của người viết tiểu thuyết (1964)

-Thơ

· Người chiến sĩ (1958)

· Bài thơ Hắc Long (1958)

· Dòng sông trong xanh (1974)

· Tia nắng (1985)

· Trong cát bụi (1992)

· Sóng reo (2001)

· Đất nước (1948 - 1955). (Đã được nhạc sĩ Đặng Hữu Phúc phổ thành bản Giao Hưởng - Hợp xướng cùng tên "Đất nước" Biểu diễn lần đầu tiên tại Nhà hát Lớn Hà Nội ngày 1 tháng 9/2009, Do chính Đặng Hữu Phúc chỉ huy Dàn nhạc - Hợp xướng Nhà hát Nhạc vũ kịch VN)

· Việt Nam quê hương ta

-Kịch

· Con nai đen (1961)

· Hoa và Ngần (1975)

· Giấc mơ (1983)

· Rừng trúc (1978)

· Nguyễn Trãi ở Đông Quan (1979)

· Người đàn bà hóa đá (1980)

· Tiếng sóng (1980)

· Cái bóng trên tường (1982)

· Trương Chi (1983)

· Hòn Cuội (1983 - 1986)

-Nhạc

· Người Hà Nội (1947)

· Diệt phát xít (1945)

Thành tựu nghệ thuật

Trong cuộc đời hoạt động chính trị và nghệ thuật của mình ông đã được Nhà nước trao tặng rất nhiều giải thưởng cao quý như:

· Huân chương kháng chiến chống Mỹ hạng nhất

· Huân chương kháng chiến chống Pháp hạng nhất

· Huân chương Độc lập hạng nhất

· Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng

· Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt I Với những công lao to lớn và cống hiến về nhiều mặt, Nguyễn Đình Thi thật xứng đáng là một nhà văn hoá Việt Nam hiện đại, trở thành niềm tự hào cho toàn dân tộc Việt Nam