Chủ Nhật, 28 tháng 5, 2023
NGUYỄN THỊ THỤY VŨ
Nguyễn Thị Thụy Vũ (sinh 1937 tại Vĩnh Long -) tên thật là Nguyễn Băng Lĩnh, là một nhà văn miền Nam Việt Nam, viết sách trước ngày "giải phóng" (từ bà dùng).
Nhà văn, nhà phê bình Võ Phiến viết trong Văn học miền Nam tổng quan nói về sách của Thụy Vũ là dạng sách mà "các thế hệ phụ nữ nước ta trước đó không mấy kẻ dám đọc, đừng nói đến chuyện viết".
Tiểu sử
Thụy Vũ sinh ra trong một gia đình khá giả, văn chương. Cha bà là nhà văn Mặc Khải, cô là thi sĩ Phương Đài đều hoạt động kháng chiến.
Bà bắt đầu văn nghiệp năm 1963 đóng góp cho các báo Bách khoa và Tiểu thuyết Tuần san. Sau bà lại cộng tác với các tạp chí như Văn, Nghệ thuật, Sóng thần, Tiếng nói dân tộc, Công luận, Văn nghệ tiền phong, Tiểu thuyết Thứ Năm.
Trong 10 năm từ 1965 đến 1975, Thụy Vũ đã xuất bản 10 tác phẩm gồm ba tập truyện ngắn: Mèo đêm (1967), Lao vào lửa, Chiều mênh mông; và bảy tiểu thuyết, trong đó cuốn Khung rêu thắng Giải thưởng Văn học Toàn quốc năm 1970. Cho trận gió kinh thiên có tiếng là "dữ dằn" và "tàn nhẫn" với lời văn tả chân đến sỗ sàng. Bốn cuốn đã được tái bản cuối năm 2016, 6 cuốn còn lại trong tháng 3 năm 2017.
Bà còn đứng tên sáng lập nhà xuất bản Kim Anh (cùng Nguyễn Thị Nhiên); Hồng Đức, và Kẻ Sĩ (cùng Tô Thùy Yên).
Nhà văn Thụy Vũ cùng với thi sĩ Tô Thùy Yên mở nhà xuất bản Kẻ Sĩ, in tập nhạc đầu tay cho nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lúc bấy giờ đang dạy học ở Blao, cuối tuần đón xe về Sài gòn gặp bạn bè và tìm cách xuất bản tác phẩm. Nhà xuất bản Kẻ Sĩ còn đỡ đầu cho rất nhiều tác giả tác phẩm khác.
Sau 1975, dù là con gái một cán bộ kháng chiến, Nguyễn Thị Thụy Vũ không thể tiếp tục cầm bút do tác phẩm bị quy là đồi trụy, bà phải bươn chải với những công việc cực nhọc để nuôi bốn đứa con, trong đó có một người sống đời thực vật. Bà từng buôn bán vặt, làm lơ xe đò, làm rẫy, chăn dê, trồng cà phê…, những công việc mà trước đó không ai hình dung nhà văn nữ này có thể kham được.
Hiện nay đời sống của bà tương đối ổn định khi bà về Bình Phước dựng nhà trên mảnh đất mà cha mẹ để lại. Đó là sau khi bà nhận được sự giúp đỡ từ những bạn văn cũ qua một bài viết mô tả cuộc sống lây lất khốn khó của mấy mẹ con, vào đầu thập niên 2000.
Bà đang sống với gia đình con trai, là một người tu tại gia chuyên việc hộ niệm, và cùng với họ là cô con gái út ngoài bốn mươi tuổi vẫn sống đời thực vật.
Tác phẩm
Mèo đêm, nguyên thủy gồm bốn truyện ngắn:
"Một buổi chiều",
"Đợi chuyến đi xa",
"Mèo đêm" và
"Nắng chiều vàng"; sau thêm
"Bóng mát trên đường" và
"Miền ngoại ô tỉnh lẻ".
Lao vào lửa, gồm ba truyện:
"Chiếc giường",
"Lao vào lửa" và
"Đêm nổi lửa".
Chiều mênh mông, gồm sáu truyện:
"Chiều mênh mông",
"Tiếng hát",
"Lìa sông",
"Cây độc không trái",
"Trôi sông",
"Đêm tối bao la" cũng có tên là "Bà điếc"
Thú hoang
Ngọn pháo bông
Như thiên đường lạnh
Nhang tàn khắp khuya
Chiều xuống êm đềm
Cho trận gió kinh thiên
Riêng truyện ngắn "Lòng trần" được chọn in trong tập Những truyện ngắn hay nhất trên quê hương chúng ta do nhà xuất bản Sóng in năm 1973, có tiếng là sâu sắc dựa và duy thức học Phật giáo.
Một nhận xét về văn của Thụy Vũ, mà nhưng lật ra một mảng đời sống xã hội của miền Nam lúc bấy giờ, cách của Uyên Thao cũng là một kiểu liên tài đáng kể giữa nhà phê bình đối với một nhà văn.
Trước đó nữa, vào năm 1969, nhà phê bình Nguyễn Đình Tuyến cũng nhìn thấy ở văn chương Nguyễn Thị Thụy Vũ những giá trị có tính thời đại:
“Truyện của Nguyễn Thị Thụy Vũ thật là táo bạo. Đọc xong truyện, tôi nghĩ đây mới thật là những truyện trình bày những sự kiện sống thực nhất của thời đại chúng ta. Thời đại này rồi sẽ đi qua. Những cái gì của thời này nếu không ghi kịp thì ngày mai sẽ mất”.
Đó cũng là những lý do để Sách Phương Nam chọn mua tác quyền của Nguyễn Thị Thụy Vũ. Và những bạn đọc hôm nay cũng đang quan tâm đến một mảng văn chương từng nổi đình đám tại miền nam vừa trở lại sau một khoảng lặng dài.
Cô NCS Hồ Khánh Vân đặt vấn đề về ý thức nữ quyền trong các tác phẩm của cô Thụy Vũ; một bạn đọc tỏ ra theo dõi rất kỹ các tác phẩm của bà, đã dẫn lại ý kiến của thiền sư Thích Nhất Hạnh về cái kết của truyện Lòng trần để hỏi cảm nghĩ của Thụy Vũ...
Sau cuộc giao lưu này, nhà văn Nguyễn Thị Thụy Vũ lại trở về Lộc Ninh - Bình Phước, nơi bà đã cư ngụ từ những năm 1980 đến giờ. Nói về cuộc sống hiện nay, bà bảo công việc chính hàng ngày là chăm cho đứa con tàn tật và đọc báo Giác Ngộ.
“Vậy mà chính đứa con tàn tạt này lại là đứa nuôi tôi vào lúc tuổi già”, bà nói về sự éo le nghiệt ngã của đời mình cũng nhẹ như không vậy đó.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét