HOÀNG TRUNG THÔNG

Hoàng Trung Thông (1925-1993), các bút danh: Đắc Công, Bút Châm, là một nhà thơ tiêu biểu cho nền thơ cách mạng mới Việt Nam; nguyên Tổng biên tập báo Văn nghệ Hội Nhà văn Việt Nam; nguyên trưởng phòng xuất bản văn học; Nguyên Vụ trưởng Vụ Văn nghệ Ban Tuyên giáo Trung ương, nguyên Viện trưởng Viện Văn học (1976-1985).

Cuộc đời

Hoàng Trung Thông sinh ngày 5 tháng 5 năm 1925 tại xã Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An, Việt Nam. Thuở nhỏ ông học chữ Hán và là thần đồng nổi tiếng khắp vùng. Năm 12 tuổi ông theo học trường Quốc Học Vinh, một trong những trường danh giá nhất lúc bấy giờ. Ông sớm thoát ly tham gia cách mạng trong phong trào Việt Minh , trong Kháng chiến chống Pháp ông lãnh đạo Hội Văn nghệ Khu IV cùng với Hải Triều, Lưu Trọng Lư, Chế Lan Viên.

Từ năm 1945 đến cuối đời, ngoài việc làm thơ, nghiên cứu lý luận, phê bình văn học và thư pháp, Hoàng Trung Thông còn giữ các chức vụ quan trọng như: Ủy viên văn hóa Liên khu 4, Tỉnh ủy viên, Tỉnh ủy viên. của Ban Văn hóa Văn nghệ Trung ương; Thư ký Tòa soạn Tạp chí Văn nghệ của Hội Văn nghệ Việt Nam; Tổng biên tập báo Văn_nghệ Nghề mới của Hội Nhà_văn Việt_Nam ; Giám đốc Nhà xuất bản Văn học, Vụ trưởng Vụ Văn nghệ Ban Tuyên giáo Trung ương, Viện trưởng Viện Văn học (giai đoạn 1976-1985).



Hoàng Trung Thông qua đời vì bệnh phổi và gan tại Hà Nội ngày 4 tháng 1 năm 1993. Dù đảm đương nhiều trọng trách trong nghệ thuật nhưng cả đời cô nghèo khó, trong sáng. Cuối đời, đêm đêm ông thường nói chuyện một mình với tượng Lý Bạch, Lỗ Tấn, Pushkin. Năm 2022, ông được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật (đợt 6) với các tập thơ: Đường đi , Cánh buồm, Sóng, Thơ bất tận.

Sự nghiệp

Trong số các nhà thơ Việt Nam thế kỷ 20, Hoàng Trung Thông là người có học thức cao. Thơ văn của ông giúp con người sống tốt đẹp hơn, trong sáng hơn, khơi dậy tình yêu thương con người, đấu tranh cho lý tưởng nhân đạo, tiến bộ của con người. Những vần thơ của Hoàng Trung Thông đã tác động và tác động lớn đến đời sống của nhiều thế hệ. Nhà nghiên cứu - giáo sư Phan Ngọc đã từng viết về ông: "Tâm hồn bác là tiểu nhân, trong thơ bác chỉ là thi sĩ tiểu nhân" và "Chỉ có chú bé Hoàng Trung Thông là không bằng lòng". đối với chính anh ta.Đó là cái hay của Hoàng Trung Thông.”

Ông viết nhiều bài nghiên cứu, phê bình văn học, trình bày thơ Chu Văn An, Nguyễn Đình Chiểu, Đỗ Phủ, Lục Du, Pushkin, Xuân Diệu, Chế Lan Viên, v.v.

Tác phẩm chính

Tiểu luận phê bình

Chặng đường mới của văn học chúng ta (1961)

Cuộc sống thơ và thơ cuộc sống (1979)

Những người thân những người bạn (2008)

Thơ ca

Quê hương chiến đấu (1955)

Đường chúng ta đi (1960), 15 bài thơ

Những cánh buồm (1964), 17 bài thơ

Đầu sóng (1968)

Trong gió lửa (1971)

Như đi trong mơ (1977)

Chiến công tuổi thơ (1983)

Hương mùa thơ (1984)

Tiếng thơ không dứt (1989)

Mời trăng (1992)

Khác

Hoàng Trung Thông thông thạo ba ngoại ngữ là tiếng Trung, tiếng Pháp và tiếng Anh. Ông là một dịch giả nổi tiếng đã dịch nhiều tác phẩm thơ và văn xuôi nổi tiếng thế giới. Ông còn là một họa sĩ tài hoa, bạn thân của các họa sĩ: Dương Bích Liên, Nguyễn Sáng, Nguyễn Phan Chánh, Diệp Minh Châu, Huỳnh Văn Gấm, Mai Văn Hiến,...

Thời Chiến tranh Đông Dương, bài thơ "Bao giờ trở lại" (sau này in trong tập Quê hương chiến đấu) của ông được hai nhạc sĩ là Lê Yên và Văn Phụng phổ nhạc thành hai ca khúc riêng biệt. Năm 1950, Lê Yên phổ nhạc và đặt nhan đề ca khúc là "Bộ đội về làng". Năm 1953, bài "Bộ đội về làng" được giải 3 của Giải thưởng Hội Văn nghệ Việt Nam 1951-1952.[2] Năm 1954, Văn Phụng phổ nhạc và đặt nhan đề là "Các anh đi". Nhạc bản "Các anh đi" do nhà xuất bản An Phú ấn hành ngày 9 tháng 12 năm 1954 chỉ đề "Thơ: khuyết danh".

Vinh danh

Hoàng Trung Thông đã được đặt tên đường tại TP Vinh, TP Nghệ An, TP Đà Nẵng và TP Vũng Tàu. 22/04/2013 Do Viện Văn học, Hội Nhà văn Việt Nam và Nha Trang đồng tổ chức. NXB Văn học tổ chức Tọa đàm khoa học về sự nghiệp văn học Hoàng Trung Thông (20 năm ngày mất nhà thơ Hoàng Trung Thông) tại Viện Văn học. Hội thảo đã thu hút nhà nghiên cứu tham dự và phát biểu ý kiến, trong đó có GS. Phong Lê, GS. Hà Minh Đức, GS. Nguyễn Huệ Chi, TS. Lê Thanh Nghị, nhà thơ Vũ Quần Phương, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên v.v.

Đời tư

Hoàng Trung Thông lấy vợ là bà Hồ Thị Hoa, người cùng làng. Họ có năm người con được đặt tên theo các loài hoa: Bích Hồng, Bích Liên, Bích Hà, Hướng Dương, Phượng Vỹ. Họa sĩ Hoàng Phượng Vỹ, con trai ông, là người am hiểu văn học nghệ thuật. Với biệt danh "Vi Google", ông là một họa sĩ đương đại nổi tiếng của Việt Nam.

Giai thoại và Nnhận định

Nhà thơ Hoàng Trung Thông có tính cách phóng khoáng, hóm hỉnh. Nhà thơ Chế Lan Viên đã ưu ái tặng bài thơ “Tô Trang Thông họ Hoàng” cho người bạn thân thiết lúc sinh thời:

"Ông thì hay say

Tôi thì quá tỉnh

Mà ông đằm tính

Tôi thì hay gây

Thiên hạ người người yêu ông

Tôi thiên hạ ghét

Gặp tôi người ta lườm nguýt

Nghe ông người ta thông

Thế mà lạ không

Hai đứa thân nhau mãn kiếp".

Và chính Hoàng Trung Thông, người từng giữ địa vị cao trong giới văn hóa nghệ thuật, cũng dám thẳng thừng mổ xẻ gay gắt trong nhận xét về người bạn thơ: Chế Lan Viên không bao giờ khen thơ tôi, nhưng khi tôi viết thì thường. nói thơ cần say thêm. Tôi đã thử uống rượu cho say nhưng thơ tôi vẫn tỉnh như người ta nói.